ALTIN YATIRIMI AMA HANGİSİ — Zeynep Candan Aktaş

Sep 8

Sep 8 ALTIN YATIRIMI AMA HANGİSİ

Ülkemizde altın yatırımı için yöntemler çok çeşitli. Bilezikten, çeyrek altına, altın fonunda borsada işlem gören GRAMS1’e ve hatta bankalarda altın cinsi mevduata kadar bir yatırım yelpazesi söz konusu. Bu yöntemlerden hangisini tercih etmek gerek, hangisi diğerine karşı daha iyi soruları kafaları karıştırıyor. Gelin bu hafta, altın yatırımlarının özelliklerini, nasıl yapılabildiğini vergisini-algısını ortaya koyalım ki, herkes kararını buna göre versin. Kendi olanaklarına göre altın yatırımını değerlendirsin.

FİZİKİ ALTIN

Kuyumculardan alınan bilezik, çeyrek, tam, yarım, ata vb. bütün altın çeşitleri fiziki altın grubuna giriyor. Kuyumcudan altını alıyor ve evde, kasada, yastık altında saklıyorsunuz. Alırken biraz yukarıdan, satarken biraz aşağıdan satış yapıyor ve alım-satım komisyonu ödüyorsunuz. Merkezi yerlerde alım-satım komisyonu daha düşük olup, merkezden uzaklaştıkça komisyon tutarı artıyor. Ayrıca işçilik gerektiren mücevharat ürünlerinde alım-satımlarda ciddi değer kayıpları oluşabiliyor. Evde saklanacak altın miktarının fazlalaşması çalınma, kaybolma riskini artırdığından, kiralık kasa veya sigorta giderleri devreye girebiliyor. Fiziki altının alım-satım komisyonu ve saklama giderleri dışında herhangi bir gideri, vergisi, stopajı yok. Bu yanıyla altın fonlarına karşı avantajlı görünüyor. ..

ALTINS1-ALTINA ÇEVRİLEBİLİR SERTİFİKA

ALTINS1-Darphane altın sertifikası ise fiziki altına çevrilebilir özelliği ve borsada işlem görmesi nedeniyle fiziki altından daha yüksek likiditeye sahip. Üstelik alım-satım komisyonu yok. 1 gramın %1’i kadar miktarlarda satın alınabilir. Getiri üzerinden stopaj ödenmiyor. Yatırımcı sadece işlem hacmi üzerinden aracı kurum kurtajı ödüyor.

Kuyumcuya gitmeye gerek olmadan alınıp-satılabildiği ve gramın %1’i kadar küçük miktarda işlem yapılabildiği için gram altına karşı avantajlı. Ancak fiziki altına dönüş için en düşük miktarın 50 gram olması ve fizikiye dönüşüm prosedürleri nedeniyle ek maliyetler oluşabilir.

ALTIN FONLARI

Fiziki altın ve altın sertifikalarına yatırım yapan altın ve kıymetli maden fonları hem TEFAS tarafında hem BES tarafında hem de borsa yatırım fonu olarak işlem görüyor. TEFAS ve BES altın fonları portföylerine en az %80 oranında altın ve altın sertifikaları bulundurmak zorunda. Portföylerinde %100 altın bulundurmadıkları için zaman zaman gram altın getirisinin gerisinde kalabiliyorlar.

-TEFAS ALTIN FONLARI: Fiyatları iş günlerinde bir kez belirleniyor. Alım-satımlarda getiriler üzerinden %7,5 stopaja tabi. Fon işletim gider kesintisi üste sınırı %2,19 olarak belirlenmiş.

-ALTIN BORSA YATIRIM FONLARI: Her 15 saniyede bir fiyat ilan ediliyor ve borsada işlem gördüğü için likiditesi yüksek. Belli bir endeksi takip ettikleri için portföylerinde daha yüksek oranda altın bulunduruyorlar. Alım-satımlarda getiriler üzerinden %7,5 stopaja tabi ve fon işletim gider kesintisi üst sınırı %2,19.

-BES ALTIN FONLARI: Bireysel emeklilikteki altın fonlarına yatırım BES’teki %30 devlet katkısı ve kademelendirilmiş stopaj ile diğer altın fonu yatırımlarından ayrılıyor. BES’teki %30 devlet katkısı başka hiçbir yatırımda bulunmuyor. Bu yanıyla BES altın fonları avantajlı görünüyor. Diğer yandan BES tarafında verilendirme hangi fondan getiri elde edildiğinden bağımsız olarak, sistemde kalınan süreye göre kademelendiriliyor. Sistemde 10 yılı tamamlamayanlar, tüm fonlardan elde ettikleri getiriler nedeniyle, sistemden ayrılırken %15 gelir vergisi stopajına tabi tutulurken, 10 yılı tamamlayan ama 56 yaşını tamamlamadan sistemden ayrılan katılımcılar, %10 stopaja tabi tutuluyor. Sistemde 10 yılı ve 56 yaşını tamamlayan katılımcılar emeklilik hakkını elde ediyor ve sistemden ayrılmak istediklerinde tüm fonlardan elde ettikleri getiriler üzerinden %5 stopaj kesintisi yapılıyor

Çeyrek altın ile BES altın fonlarının ortalama getirisini karşılaştırdığım çalışma için:.

https://www.zeynepcandanaktas.com/blog/2020/1/13/altin-fonu-ceyrege-karsi

Fonbul, TEFAS altın fonları ile BES altın fonlarını karşılaştıran bir video çekmiş:

https://www.youtube.com/watch?v=xKBtCmvafQQ

ALTIN MEVDUAT HESABI

Bankaların hemen hemen hepsinde altın mevduat hesabı açmak mümkün. TL karşılığında bankanın belirlediği fiyatlardan gram altın birikimi yapılabiliyor. Mevcut durumda gram altın hesaplarının en büyük dezavantajı alım-satım marjlarının çok geniş olması, denilebilir.

Bazı bankalarda dolar karşılığında da altın mevduat hesabı açmak mümkün. Bu hesaplar döviz cinsinden yatırım olanağı sağladığı için TL bazlı altın mevduat hesaplarına göre avantajlı sayılabilir.

Altın mevduat hesaplarında altın alım-satımından dolayı elde edilen getiri için stopaj uygulanmıyor

Zeynep Candan Aktaş

Bireysel emeklilik, benim için çalışma hayatı boyunca farkında olmadan temellerini attığım, sistem uygulanmaya başlayınca, tam da bu temellerin üstüne oturan bir yapı. Amacım ne sistemi yermek ne de övmek. Ama şunu biliyorum: Bizim gibi ülkeler dünyanın para bolluğuna boğulduğu geçtiğimiz 15-20 yılı yatırım yerine, tüketerek geçirdi. Borcu olmayanlar neredeyse parmakla gösterilir oldu. Önümüzdeki dönem bu borçların ödenme zamanı gelecek. Ancak biz halk olarak tasarruf yapmıyoruz, yapamıyoruz. Bunun nedenleri farklı olsa da gerçek şu ki, artık biriktirmek zorundayız. Bu bireysel emeklilik yoluyla olur, şahsi yatırımlarla olur, altın alarak olur, bankada mevduat yoluyla olur, dövizle olur… Herkesin kendi tercihi. Ben burada bireysel emeklilik sistemi içindekilerin sistemi tanımasını, sistemden nasıl daha fazla verim alabileceğinin yollarını, katılımcının lehine ve aleyhine olabilecek gelişmeleri yazmak, duyurmak istiyorum. Bu arada katılımcılar da sistemle ilgili düşüncelerini, sistemden beklentilerini, kendileri için olumlu ve olumsuz yönleri, merak ettikleri soruları yazarlarsa, bunları tartışırız, elimizden geldiğince sorulara cevap veririz ve en önemlisi belki ilgililere, yetkililere sesinizi duyurabiliriz.

Teknik analiz ise daha Türkiye’de teknik analizin ‘T’si ortalarda yok iken, kareli defter yapraklarını birbirine ekleyerek oluşturduğum grafiklerle başladı. 1990’dan beri fiyatların hareketini merak ediyorum ve anlamaya çalışıyorum. Bunun için okuyor, araştırıyor ve bildiklerimi piyasada test ediyorum. Kazandığım da oluyor, kaybettiğim de. Ancak artık şunu net olarak biliyorum, piyasalarda kazanmanın tek yolu kendinizi tanımak ve kendi kapasitenizde riskler alabilmektir. Kapasitenizi aşan risk sizi uyutmaz, kapasitenizin altındaki risk de kazandırmaz. Bu dengeyi kurabilir, üstüne de teknik analiz yöntemlerini uygulayarak alım-satım zamanlarını ve fiyatlarını öngörebilirseniz, kazanmamanız için bir sebep kalmaz.

Yaklaşık 20 yıldır ekonomi dergilerinde, gazetelerde piyasaya ilişkin öngörüler, gerçekleşmeler, teknik analiz grafikleri üzerinden yorumlar yazıyorum. Bunlar arasında Trend Dergisi, Yeni Yüzyıl, Radikal, Ekonomik Bülten, Tekborsa, Gazete Vatan, Milliyet, gibi birçok dergi ve gazete var. Halen bireysel emeklilik ile ilgili yazılarım Para Dergisinde, Teknik analiz ile ilgili yazılarım Ekonomist dergisinde yer alıyor.

Ayrıca teknik analiz ve bireysel emeklilik alanında gerek sınıf içi gerek internet üzerinden eğitimler veriyorum. www.borfin.com.tr adresinde başlangıç düzeyinde teknik analiz eğitimim ve bireysel emeklilik eğitimlerim mevcuttur.