HİSSE FON ZAMANI MI? — Zeynep Candan Aktaş

Nov 30

Nov 30 HİSSE FON ZAMANI MI?

Portföyünde asgari %80 oranında hisse senedi bulunan fonlara hisse fon deniliyor. Hisse fonlara genel olarak BİST 100 veya BİST 30 endeksindeki hisse senetleri alınıyor. Ancak fonlar, hisselere belirli sınırlamalar dahilinde, değişik oranlarda yatırım yaptıkları için, karşılaştırma ölçütlerini bilmek gerekiyor. Bunun için de, yatırım yaptığınız hisse fonu bulmak için, www.kap.org.tr’den fonlar menüsünü takip ederek, emeklilik fonları seçeneğinden kendi fonunuza gidebilirsiniz. Aynı sayfada fonun yatırım stratejisine ait bilgileri de bulacaksınız. Bu ne işinize yarayacak? Fonunuzun portföy yönetim stratejisini öğrenerek, piyasadaki gelişmelerden hangi yönde etkileneceğini tahmin edebilirsiniz.

HİSSE FONLARIN AVANTAJI

Hisse fonları, hisse senedinden ayıran en büyük fark, değişik sektörlerde ve değişik iş yapma biçimlerine sahip hisse senetlerinden oluşan bir portföye sahip olmasıdır. Hisse fona yatırım ile tek bir hissenin risk veya getirisi yerine, birden çok hissenin riski veya getirisi satın alınmış olur. Bunun en büyük avantajı yatırımcısını aşırı riskten korumaktır. Özellikle de, içinde bulunduğumuz dönemdeki gibi aşırı volatil piyasalarda. Hisse senedi yatırımcısı hiçbir zaman en dibi veya en yükseği bulamaz. Halbuki hisse fonlara yapılan düzenli yatırımlar, piyasanın dibe vurduğu, taban bulduğu seviyelerden de alım yapma fırsatı verir.

HİSSE FONLARIN DEZAVANTAJI

Her güzelin bir kusuru var haliyle. Nedir, derseniz, hisse fonların kusuru da hep ortalama getirilere razı olmak zorunda kalmasıdır, yatırımcıların. Aşırı volatil hareketler, hisse fonlara törpülenerek yansıdığı için hisse senetlerinde gözlenen, bilmem kaça katlanan getiriler mümkün değildir. Ama bilmem kaça ulaşan, zararlar da oluşmaz. Bunu da göz ardı etmemek lazım. Örneğin yılbaşından bu yana BİST 100 endeksi yaklaşık %20 değer kaybetmişken, BES hisse fonlarında ise kayıplar %16 ile %5 aralığında değişiyor.

TEKNİK ANALİZ GÖZÜYLE

BES’teki hisse fonların çoğunluğu BİST 100 ve BİST 30 endekslerini karşılaştırma ölçütü olarak alıyor ise, biz de BİST 100’ün uzun vadeli görünümüne şöyle bir bakalım. Burada yapacağımız analiz sadece teknik analize dayalı olacak. Bunu da unutmayalım. Bu arada önümüzdeki dönemde FED’den faiz artışı beklentisi, Brexit oylaması, Avrupa Merkez Bankası toplantısı, OPEC zirvesi gibi gelişmeler piyasalar tarafından takip edilecek. İçeride ise Mart ayında yapılacak yerel seçimler gündemin ilk sıralarında yer alırken, enflasyon ve TCMB faiz kararı takip edilecek. Buralardan gelecek sonuçları da, piyasaları nasıl etkileyeceğini de bilmiyoruz. Bu nedenle BİST 100’ün içinde bulunduğu durumu teknik analiz açısından değerlendirerek bir projeksiyon çıkartmaya çalışalım.

UZUN VADELİ TREND

Aşağıda BİST 100’ün aylık olarak sıkıştırılmış logaritmik grafiği yer alıyor. Çok kaba olarak endeksin 20 ve 50 aylık hareket alanına sıkıştığı gözleniyor. Mavi çizgiyle gösterilen yatay destek 90,000’lerde endekse destek sağlıyor. Daha aşağıdaki destek ise 100 aylık ortalamayı gösteren pembe çizgi ki, o da 80,000’erde endekse destek sağlamaya hazır bir asker gibi. Ancaaak, 2009 dibinden gelen kırmızı yükselen trend çizgisi 88,000’den geçiyor. Ne demek bu? Eğer 88,000 aşağı yönde kırılırsa, yükselen trend ikinci kez aşağı kırılacak demek. Peki, burada yukarı yönlü potansiyel yok mu? Yukarıda 99,000-100,000 aralığı direnç olarak görünüyor. Bu bölgenin yukarı yönde geçilmesi halinde tekrar zirveye doğru bir atak gerçekleşebilir. Ancak yukarı yöndeki atakların sınırlı hareketler olacağı gözden kaçırılmamalı.

KISA VADELİ TREND

Uzun vadeli teknik analizden sonra, şimdi kısa vadede BİST 100 nasıl görünüyor, sorusunun cevabını arayalım. Aşağıda BİST 100’ün yılbaşındaki tarihi zirveden bu yana gözlenen düşüş trendi ve Temmuz 2018’den bu yana 88,000-101,000 aralığındaki yatay hareketi görülüyor. Son iki ay bir üçgen görünümünde sıkışma yaşanması bize yakın bir tarihte aşağı veya yukarı yönde sert bir atakla karşılaşabileceğimizi gösteriyor.

RİSK ALABİLİRMİYİZ?

BES’te toplam 90 milyara ulaşan portföy büyüklüğü içinde hisse senetlerinin payı %12’lerde. Bu da hisse senedi yatırımları konusunda BES katılımcılarının oldukça muhafazakar davrandığını gösteriyor. Fakat BİST 100’ün bulunduğu noktada aşağı yönde risk olmasına rağmen, önümüzdeki bir-iki yıllık dönem için hisse fonların oranı kademeli olarak artırılabilir. Çünkü olası geri çekilmeler, her ay katkı payı ödeyen katılımcılar için düşük fiyattan alım yapma fırsatı da sağlayacaktır. Ne kadar yatırım yapmalı derseniz, sizi kaybıyla rahatsız etmeyecek ama getirisiyle tatmin edecek kadar, diyelim.

Zeynep Candan Aktaş

Bireysel emeklilik, benim için çalışma hayatı boyunca farkında olmadan temellerini attığım, sistem uygulanmaya başlayınca, tam da bu temellerin üstüne oturan bir yapı. Amacım ne sistemi yermek ne de övmek. Ama şunu biliyorum: Bizim gibi ülkeler dünyanın para bolluğuna boğulduğu geçtiğimiz 15-20 yılı yatırım yerine, tüketerek geçirdi. Borcu olmayanlar neredeyse parmakla gösterilir oldu. Önümüzdeki dönem bu borçların ödenme zamanı gelecek. Ancak biz halk olarak tasarruf yapmıyoruz, yapamıyoruz. Bunun nedenleri farklı olsa da gerçek şu ki, artık biriktirmek zorundayız. Bu bireysel emeklilik yoluyla olur, şahsi yatırımlarla olur, altın alarak olur, bankada mevduat yoluyla olur, dövizle olur… Herkesin kendi tercihi. Ben burada bireysel emeklilik sistemi içindekilerin sistemi tanımasını, sistemden nasıl daha fazla verim alabileceğinin yollarını, katılımcının lehine ve aleyhine olabilecek gelişmeleri yazmak, duyurmak istiyorum. Bu arada katılımcılar da sistemle ilgili düşüncelerini, sistemden beklentilerini, kendileri için olumlu ve olumsuz yönleri, merak ettikleri soruları yazarlarsa, bunları tartışırız, elimizden geldiğince sorulara cevap veririz ve en önemlisi belki ilgililere, yetkililere sesinizi duyurabiliriz.

Teknik analiz ise daha Türkiye’de teknik analizin ‘T’si ortalarda yok iken, kareli defter yapraklarını birbirine ekleyerek oluşturduğum grafiklerle başladı. 1990’dan beri fiyatların hareketini merak ediyorum ve anlamaya çalışıyorum. Bunun için okuyor, araştırıyor ve bildiklerimi piyasada test ediyorum. Kazandığım da oluyor, kaybettiğim de. Ancak artık şunu net olarak biliyorum, piyasalarda kazanmanın tek yolu kendinizi tanımak ve kendi kapasitenizde riskler alabilmektir. Kapasitenizi aşan risk sizi uyutmaz, kapasitenizin altındaki risk de kazandırmaz. Bu dengeyi kurabilir, üstüne de teknik analiz yöntemlerini uygulayarak alım-satım zamanlarını ve fiyatlarını öngörebilirseniz, kazanmamanız için bir sebep kalmaz.

Yaklaşık 20 yıldır ekonomi dergilerinde, gazetelerde piyasaya ilişkin öngörüler, gerçekleşmeler, teknik analiz grafikleri üzerinden yorumlar yazıyorum. Bunlar arasında Trend Dergisi, Yeni Yüzyıl, Radikal, Ekonomik Bülten, Tekborsa, Gazete Vatan, Milliyet, gibi birçok dergi ve gazete var. Halen bireysel emeklilik ile ilgili yazılarım Para Dergisinde, Teknik analiz ile ilgili yazılarım Ekonomist dergisinde yer alıyor.

Ayrıca teknik analiz ve bireysel emeklilik alanında gerek sınıf içi gerek internet üzerinden eğitimler veriyorum. www.borfin.com.tr adresinde başlangıç düzeyinde teknik analiz eğitimim ve bireysel emeklilik eğitimlerim mevcuttur.