BES ALTIN FONLARIYLA BÜYÜYOR

Bireysel emeklilik sisteminde altın fonlarının payı gün geçtikçe artıyor. Devlet katkısı fonlarıyla birlikte düşünüldüğünde, 3 Kasım 2020 itibariyle 165 milyara ulaşan BES fonların 40 milyar lirası altın fonlarından oluşuyor. Altındaki bu yoğunlaşmanın bir kısmı altının yıllık %80’e ulaşan getirisi iken, bir kısmı da katılımcıların altın fonlarını giderek daha fazla oranda tercih etmesinden kaynaklanıyor.

ALTINDA DOĞRU ZAMANLAMA

BES’teki katılımcıların, altın yatırımlarında doğru zamanı yakaladığı görülüyor. Gram altın grafiğinden de izleneceği gibi 2019’un sonlarında hız kazanan yükselen trend, BES katılımcıları tarafından doğru zamanda tesbit edilip, değerlendirilmiş. Halbuki ülkemizde finansal okuryazarlık seviyesinin düşük olduğundan yakınılır. Altın yatırımlarında bu başarı nereden geliyor, öyleyse? Bunda iki ana faktörün etkili olduğu söylenebilir. Birincisi halkın altın ve döviz yatırımı konusunda çok fazla deneyim sahibi olması. Gerçekten de uzun yıllar enflasyonla boğuşan halk, dövizin serbest olmadığı dönemlerde altın alarak, parasını enflasyona karşı korumaya çalışmış ve bu alışkanlığı halen devam ediyor. İkincisi ise altının bir yatırımdan daha çok bir güvence olarak algılanması. Özellikle kadınlar ellerine geçen birikimleri altın alarak değerlendiriyor. Böylece altın bir taraftan ziynet olarak kadına toplumsal statü sağlarken,  diğer taraftan likit bir varlık olarak aileye gelecek güvencesi sağlıyor.

16 MİLYAR DEĞER ARTIŞI

BES’teki altın fonları tam bir yıl önce (4 Kasım 2019) 14 milyar lira büyüklüğündeymiş. 3 Kasım 2020 tarihine geldiğinde altın (katılım altın fonları dahil) fonlarının toplam portföyünün 40,6 milyar liraya ulaştığı görülüyor. Yaklaşık 27 milyarlık artışın 10,5 milyar lirası altın fonlarına yeni para girişinden geliyor. Bu dönemde altın fonlarının değer artışı da 16 milyar liraya ulaşmış. BES’teki diğer fon gruplarının hiç birinde böyle bir talep yok. Hatta para piyasası fonlarından 2,1 milyar lira çıkış gerçekleşmiş. Katılımcıların altın fonlarını tercih etmesi, BES şirketlerinin en büyük fonlarının da altın fonları olmasına neden olmuş.

NEDEN HİSSE FON DEĞİL, ALTIN FONU

Borsaya son bir yılda yaklaşık 600 bin yeni yatırımcı gelirken, BES’te neden katılımcılar hisse senedi fonlarına yatırım yapmıyor? BES’e gelen katılımcılar neden hisse fon yerine, altın fonlarına yöneldi? Bunda en büyük etkenin hisse senetlerinin altına göre daha volatil bir yapı göstermesi olduğu söylenebilir. Yılda 6 kez ile sınırlı olan fon dağılım değişikliği hakkı, katılımcıları volatiliteden uzak tutarak daha uzun vadeli trendlere sahip olan altın yatırımına yönlendiriyor, denilebilir. Katılımcılar hisse senedi yatırımlarını BES’te hisse fon yerine doğrudan borsa veya TEFAS’tan hisse fon alarak gerçekleştiriyor. Böylece alım-satım sınırlaması olmadan volatiliteye daha rahat uyum gösterebiliyor.

ALTIN TALEBİ

Altın, yatırımcılarına sadece değer artışı sağlayan bir varlık, herhangi bir getirisi yok. Getirisinin olmaması nedeniyle sadece risk arttığı dönemlerde yatırımcılar tarafından tercih edilen altın, uluslararası literatürde ‘güvenli liman’ olarak adlandırılıyor. Devletler rezervlerinin bir kısmını altın olarak tutuyor. Bu nedenle Merkez Bankaları altın piyasasında genellikle alıcı olarak görünüyor. Çok uzun zamandır ilk kez geçen ay Türkiye ve Kazakistan’ın ulusal rezervlerden altın satışı yaptığı açıklandı.

Altın fiyatlarını Merkez Bankalarının alımları yukarıya iterken, parasal genişleme politikaları da altın fiyatlarına yarıyor. Piyasalarda Trump’ın seçimleri kazanması halinde bir tur daha parasal genişleme yapılacağı beklentisi hakim. Ancak Biden kazanırsa altın fiyatlarının uluslararası piyasalarda gerileyeceği yönünde bir beklenti var.

ALTIN FİYATLARININ YÖNÜ

Gram altın grafiğinden de görüleceği gibi içeride altın fiyatları uzun vadeli yükseliş eğilimini koruyor. Bir taraftan altının uluslararası piyasalardaki ons fiyatındaki yükseliş, diğer yandan içeride dolar/TL paritesindeki yukarı yönlü hareket, altının yükseliş eğilimini destekliyor. Olası şekilde hem dolar/TL’de hem de altının ons fiyatında aynı anda gerileme olursa, bu gram altının fiyatına sert düşüş olarak yansıyabilir. Ancak ons altın ile dolar/TL paritesinin ters yönlü hareketleri, gram altında yatay hareketlere neden olacaktır. Gram altının düşüşü veya yatay hareketlerine karşı korunmak isteyen BES katılımcıları 2019 sonlarından başlayan ve kırmızı ile işaretlenen yükseliş çizgisine dikkat etmeliler. Yaklaşık bir yıldır devam eden ve BES katılımcılarına yüzde 80’in üstünde getiri sağlayan yükselen kırmızı çizginin, aşağı yönlü kırılması halinde, gram altının yükseliş eğiliminin yavaşlaması veya yataya dönmesi beklenebilir.