KATILIM FONLARINA DANIŞMA KOMİTESİNDEN ONAY

Sep 13

Sep 13 KATILIM FONLARINA DANIŞMA KOMİTESİNDEN ONAY

Bireysel emeklilik sisteminde faizsiz getiri tercih edenler için katılım fonları kuruluyor. Katılım fonları faizsiz getiri sağlayan yatırım araçlarını portföylerine alıyor. Toplamda 15 bireysel emeklilik şirketinin ikisi, sadece faizsiz getiri sağlamak üzere fonlar kurarak katılımcılara sunuyor. Geri kalan on üç şirketin hem faizli hem de faizsiz fon seçenekleri var. Sistemde gönüllü bireysel emeklilik tarafında 54, OKS tarafında da 64 katılım emeklilik fonu bulunuyor. Gönüllü bireysel emeklilik tarafında katılımcıların yaklaşık yüzde 25’i faizsiz fon tercih ederken, OKS (Otomatik Katılım Sistemi) tarafında katılımcıların yaklaşık yüzde 62’si faizsiz fonlara yatırım yapıyor.

DANIŞMA KOMİTESİ NE YAPACAK

Bireysel emeklilik şirketlerinin oluşturacakları Danışma Komitesi sigortacılık ve bireysel emeklilik faaliyetlerinin katılım esasları çerçevesinde yerine getirilmesi amacıyla kararlar alıyor. Karara teşkil eden ilgili islami hükümlere gerekçesiyle birlikte yer veriliyor. Eğer karara teşkil eden açık bir islami hüküm yok ise, fıkıh usulü uygulanarak karar veriliyor. Danışma Komitesinin etkin bir şekilde çalışması ve şirket faaliyetlerinin katılım esaslarına uyumunu sağlamak için şirketlerin Katılım Uyum Birimi oluşturması gerekiyor. Katılım Uyum Birimi Genel Müdüre bağlı olarak çalışıyor ve yönetim kuruluna raporlama yapıyor.

Bireysel emeklilik şirketlerinde katılım esaslarına uygunluğu Danışma Komitesince onaylanması gereken faaliyetler şunlar:

-Katılım emeklilik fonlarının kurulması

-Katılım emeklilik fonlarının portföylerine alınacak varlıkların seçimi

-Katılım emeklilik fonlarının kesinti yapısı, sunulan ek faydalar ve plan kapsamındaki diğer hususlar

-Katkı payı tahsilatı, cayma, ayrılma, aktarım ve emeklilik işlemlerinde nakit olarak yönetilen tutarların işlem gördüğü hesapların seçimi.

Yukarıdaki işlemlerin katılım esaslarına uygunluğunu sağlamak üzere, bireysel emeklilik şirketleri ya kendi kurumları nezdinde Danışma Komiteleri kuruyor veya dışarıdaki bir Danışma Komitesinden hizmet almak üzere sözleşme imzalıyor. Danışma Komitesi üyeleri en fazla iki bireysel emeklilik şirketinin Danışma Komitesinde yer alabilirken, emeklilik şirketlerinin faaliyetlerine ilişkin bilgileri başka kişi ya da şirketlerle paylaşamıyor.

BEFAS FONLARINDA DANIŞMA KOMİTESİ

Bilindiği gibi 1 Temmuz 2021 tarihi itibariyle bireysel emeklilik fonlarının BEFAS Platformu üzerinden alım-satımı başladı. Henüz gönüllü bireysel emeklilik tarafındaki en çok katılımcıya sahip emeklilik planı katılımcıları BEFAS’ta işlem yapabiliyor. 3 Ocak 2022 tarihinde gönüllü bireysel emeklilik tarafındaki faizli bütün emeklilik planlarının katılımcıları BEFAS Platformundan fon alıp-satabilecek. Bu süreçte faizli emeklilik planı katılımcıları BEFAS’taki faizsiz getiri sağlayan fonlardan seçim yapabilirken, katılım emeklilik planı sahipleri 1 Nisan 2022’e kadar BEFAS’tan fon tercihinde bulunamayacaklar. Çünkü ünvanında ‘katılım’ ibaresi bulunan bütün fonlar şirketlerin Danışma Komitelerince incelenecek ve fonlara onay verilecek. Danışma Komitesince onaylanan fonlar ‘Şirketiniz Danışma Komitesince Uygun Görülen BEFAS Katılım Fonları’ ibaresi ile katılım emeklilik planlarına dahil edilecek. BEFAS’ta işlem görmekle birlikte şirketin Danışma Komitesince uygun bulunmayan katılım emeklilik fonları ise ‘Fon Kurucusu Şirketin Danışma Komitesince Uygun Görülen Diğer BEFAS Katılım Fonları’ ibaresi ile katılım emeklilik planlarında gösterilecek. Pek tabi ki bütün BES şirketlerinin Danışma Komitelerinin her bir katılım emeklilik fonunu incelemesi zaman alacağından katılım emeklilik planı sahiplerinin BEFAS’tan fon tercih edebilmek için Nisan 2022’yi beklemesi gerekecek.

KATILIM EMEKLİLİK GENEL MÜDÜRÜ AYHAN SİNCEK

Katılım esaslı sigortacılık kapsamında faaliyet gösteren bireysel emeklilik şirketleri, tüm ürün ve hizmetlerinin katılım esaslarına uygunluğunu Danışma Komiteleri aracılığıyla sağlıyor ve denetlenmesini gerçekleştiriyor. Sektörün faizsiz esaslara uygun hizmet veren ilk şirketi olarak kuruluştan itibaren Danışma Komitesi rehberliğinde hareket ediyoruz. Ayrıca Danışma Komitemiz senede bir de şirketin tüm çalışanlarına yönelik katılım esaslarına ilişkin eğitim veriyor. Şu ana kadar tamamen faizsiz esaslarla çalışan şirketler dışında hem faizli hem de faizsiz emeklilik yatırım fonu sunan ‘pencere’ olarak adlandırdığımız emeklilik şirketlerinin çok azında Danışma Komitesi yapılanması olduğunu söyleyebiliriz. Yeni yönetmelik ile gelen bu yapı faizsiz emeklilik fonu bulunduran ve katılım planı sunan tüm emeklilik şirketlerinde Danışma Komitesi zorunluluğu sağladı. Böylece iş ve işleyişler bakımından belirli bir standardın olması hedefleniyor. Danışma Komitesi’nin üstleneceği denetim mekanizmasıyla şirket içinde bir gözetim mekanizması da kurulmuş oluyor. Bu kurallara uyulduğu takdirde katılım esasına hassasiyet gösteren müşterilerin akıllarında hiçbir soru işareti kalmayacaktır. Şirketler arasında belirli bir kurumsal yönetim standardı yakalanacaktır. Diğer önemli bir husus da katılım esaslı faizsiz emeklilik fonu sunan şirketlerin tüm çalışanlarında bir farkındalık ve yapılacak iş/işlemlerde daha hassas davranılması da sağlanmış olacaktır. Danışma Komiteleri ile katılım esaslarına hassasiyet gösteren müşteri kitlesinin sisteme daha kolay entegre olacağını düşünüyoruz. Ek olarak yurt dışındaki ürün vb. geliştirmelerin daha etkin bir şekilde incelenip araştırılarak, bunların kazandırılması ile ülkemizin katılım finans merkezi olma yolundaki hedefine bir adım daha yaklaşacağı görüşündeyiz.

Zeynep Candan Aktaş

Bireysel emeklilik, benim için çalışma hayatı boyunca farkında olmadan temellerini attığım, sistem uygulanmaya başlayınca, tam da bu temellerin üstüne oturan bir yapı. Amacım ne sistemi yermek ne de övmek. Ama şunu biliyorum: Bizim gibi ülkeler dünyanın para bolluğuna boğulduğu geçtiğimiz 15-20 yılı yatırım yerine, tüketerek geçirdi. Borcu olmayanlar neredeyse parmakla gösterilir oldu. Önümüzdeki dönem bu borçların ödenme zamanı gelecek. Ancak biz halk olarak tasarruf yapmıyoruz, yapamıyoruz. Bunun nedenleri farklı olsa da gerçek şu ki, artık biriktirmek zorundayız. Bu bireysel emeklilik yoluyla olur, şahsi yatırımlarla olur, altın alarak olur, bankada mevduat yoluyla olur, dövizle olur… Herkesin kendi tercihi. Ben burada bireysel emeklilik sistemi içindekilerin sistemi tanımasını, sistemden nasıl daha fazla verim alabileceğinin yollarını, katılımcının lehine ve aleyhine olabilecek gelişmeleri yazmak, duyurmak istiyorum. Bu arada katılımcılar da sistemle ilgili düşüncelerini, sistemden beklentilerini, kendileri için olumlu ve olumsuz yönleri, merak ettikleri soruları yazarlarsa, bunları tartışırız, elimizden geldiğince sorulara cevap veririz ve en önemlisi belki ilgililere, yetkililere sesinizi duyurabiliriz.

Teknik analiz ise daha Türkiye’de teknik analizin ‘T’si ortalarda yok iken, kareli defter yapraklarını birbirine ekleyerek oluşturduğum grafiklerle başladı. 1990’dan beri fiyatların hareketini merak ediyorum ve anlamaya çalışıyorum. Bunun için okuyor, araştırıyor ve bildiklerimi piyasada test ediyorum. Kazandığım da oluyor, kaybettiğim de. Ancak artık şunu net olarak biliyorum, piyasalarda kazanmanın tek yolu kendinizi tanımak ve kendi kapasitenizde riskler alabilmektir. Kapasitenizi aşan risk sizi uyutmaz, kapasitenizin altındaki risk de kazandırmaz. Bu dengeyi kurabilir, üstüne de teknik analiz yöntemlerini uygulayarak alım-satım zamanlarını ve fiyatlarını öngörebilirseniz, kazanmamanız için bir sebep kalmaz.

Yaklaşık 20 yıldır ekonomi dergilerinde, gazetelerde piyasaya ilişkin öngörüler, gerçekleşmeler, teknik analiz grafikleri üzerinden yorumlar yazıyorum. Bunlar arasında Trend Dergisi, Yeni Yüzyıl, Radikal, Ekonomik Bülten, Tekborsa, Gazete Vatan, Milliyet, gibi birçok dergi ve gazete var. Halen bireysel emeklilik ile ilgili yazılarım Para Dergisinde, Teknik analiz ile ilgili yazılarım Ekonomist dergisinde yer alıyor.

Ayrıca teknik analiz ve bireysel emeklilik alanında gerek sınıf içi gerek internet üzerinden eğitimler veriyorum. www.borfin.com.tr adresinde başlangıç düzeyinde teknik analiz eğitimim ve bireysel emeklilik eğitimlerim mevcuttur.