DEVLET KATKISI FONLARINA OKS’DEN AKIŞ BAŞLIYOR

Otomatik Katılım sistemi 2017 yılı Ocak ayında başlamıştı. İlk etapta bin ve üzeri çalışanı olan şirketler kapsama alanına girmiş ve çalışanlarını otomatik katılıma dahil etmişti. Daha sonra;

- 250’den çok binden az çalışanı olan işverenler Nisan 2017’de,

- 100’den çok ve 250’den az çalışanı olan işverenler Temmuz 2017’de,

-50’den çok 100’den az çalışanı olan işverenler Ocak 2018’de,

-10’dan çok 50’den az çalışanı olanlar Temmuz 2018’de,

-5’ten çok 10’dan az çalışanı olan işverenler de Ocak 2019’dan itibaren çalışanlarını sisteme kaydetmişti.

OKS’DE DEVLET KATKILARI

Bilindiği gibi OKS’de 3 farklı devlet katkısı bulunuyor. Bu devlet katkılarının her biri ayrı kategorilerde ve ayrı taahhüt hesaplarında takip ediliyor. Bunlardan birincisi aynen Gönüllü BES tarafındaki gibi sisteme yatırılan katkı payları karşılığında ödenen %25* Devlet Katkıları.

İkincisi sadece çalışanlara özel bir teşvik olan ‘1000 Liralık Başlangıç Devlet Katkısı’ uygulaması. Bu devlet katkısı sisteme dahil edilen ve ilk iki ay sistemde kalan bütün çalışanlara veriliyor. ‘1000 Liralık Başlangıç Devlet Katkısı’ hesaplarına yansıdıktan sonra, herhangi bir aşamada sistemden ayrılan çalışanlar bu devlet katkısına bir daha hak kazanamıyor. Ancak ‘1000 Liralık Başlangıç Devlet Katkısı’ hesaplarına yansımadan önce sistemden ayrılan çalışanlar, sisteme tekrar dahil olurlar ise hesaplarına ‘1000 Liralık Başlangıç Devlet Katkısı’ yansıtılıyor.

Üçüncüsü ise sistemde 10 yılını tamamlayan ve 56 yaşını dolduran çalışanlar eğer birikimlerini en az 10 yıllık ‘Yıllık Gelir Sigortasına’ aktarırlar ise  bu aktarım karşılığında ‘%5 Ek Devlet Katkısı’na hak kazanıyorlar.

OKS’DE DEVLET KATKILARI TAHHÜT HESAPLARINDA

Otomatik Katılım tarafında devlet katkıları önce taahhüt hesaplarına kaydediliyor. Bu hesaplardaki devlet katkıları 3 yıl boyunca aylık enflasyon (TÜFE) oranında değerlendiriliyor. Yani otomatik katılımda devlet katkıları gönüllü BES tarafındaki gibi nakit olarak hemen devlet katkısı fonlarına aktarılmıyor. Peki, otomatik katılım tarafında taahhüt hesaplarında takip edilen devlet katkıları hiç mi fonlara yönlendirilmeyecek? Hayır. Devlet katkısı hak ediş sürelerini hatırlayanlar olacaktır. Bu köşede yeri geldikçe devlet katkılarının hak ediş sürelerinden bahsediyoruz. Gönüllü BES tarafındaki katılımcılar ve OKS’deki çalışanlar, sistemde 3 yılını doldurduklarında devlet katkılarının %15’ine, 6 yılını doldurduklarında %35’ine hak kazanıyorlar. 10 yıl sistemde olan ama 56 yaşını doldurmayanlar devlet katkılarının %60’ını alabiliyorken, 10 yılı tamamlayan ve 56 yaşını bitirenler devlet katkılarının da tamamını almaya hak kazanıyorlar.

OKS’DE 3 YILI TAMAMLAYANLAR

Bireysel emeklilik sisteminde hem gönüllü BES tarafındaki katılımcılar hem de Otomatik Katılım tarafındaki çalışanlar, sistemden ayrılmak istediklerinde gündeme gelen bu hak kazanma süreleri ve oranları Otomatik Katılım tarafında ikinci bir işleve daha sahip. Otomatik Katılım sisteminde çalışanların taahhüt hesaplarında takip edilen devlet katkıları, hak kazanma süreleri tamamlandığında devlet katkısı nakit hesaplarına ödenecek. Buradan da devlet katkısı fonlarına yönlendirilecek. 2017 Ocak ayında OKS’ye dahil olan çalışanlar 2020 Ocak ayından itibaren sistemde 3 yılını tamamlamaya başlayacakları için, taahhüt hesaplarında aylık TÜFE’ye endeksli hesaplarda takip edilen devlet katkısı hesabındaki birikimlerinin %15’i önce nakit devlet katkısı hesaplarına aktarılacak. Bunun karşılığında çalışanların devlet katkısı hesaplarına nakit girişi yapılacak ve bu nakitler devlet katkısı fonu alınmak için kullanılacak.

2017’de OKS’ye dahil edilen çalışanlar 3 yılı doldurarak sistemden ayrılmak istediklerinde ‘%25* Devlet Katkısı’ ve ‘1000 TL Başlangıç Devlet Katkısı’ hesaplarındaki tutarın da %15’ini almaya hak kazanacaklar.

KATKI PAYLARININ %15’İ

EGM’nin 30 Kasım 2019 verilerine göre 2017 yılı içerisinde sisteme giren ve sistemde kalmaya devam eden çalışanların taahhüt hesaplarında biriken devlet katkılarının %15’ini oluşturan tutar aylar itibariyle 39,9 milyon lirayı buluyor.

1000 LİRA BAŞLANGIÇ DEVLET KATKISININ %15’İ

Sistemde kalmaya devam eden çalışanlara verilen ‘1000 lira Başlangıç Devlet Katkıları’ 2017 yılında toplam olarak 1,842 milyona ulaştı. Bunun %15’i olan 276,3 milyon lira devlet katkısı aylar itibariyle nakit hesaplarına aktarılarak devlet katkısı fonuna yönlendirilecek. %25 Devlet Katkılarından gelen 39,9 milyon ve 1000 Lira Başlangıç Devlet Katkılarından gelecek 276,3 milyon olmak üzere toplamda 316 milyon liraya yakın bir kaynak devlet katkısı fonları aracılığı ile piyasalara yönelmiş olacak.

*22 Ocak 2022 Cumartesi ve 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Kanunu’nda yapılan değişiklik ile devlet katkısı %25’ten %30 çıkarıldı.