TARİH TEKERRÜR EDER Mİ?

Teknik analizin temel dayanaklarından birisi tarihin tekerrür ettiği, yani tekrarlandığı varsayımıdır Tabii ki bu tekrar, aynı olayların tekrar tekrar geliştiği anlamına gelmiyor. Ama olaylar farklı da gelişse, yatırımcıların kararlarının sonucu olan fiyatlar ve bunların grafiklere yansımasının benzer formasyonlar, benzer örüntüler oluşturduğu varsayılıyor. Bu varsayımdan giderek grafikler üzerinde formasyonlar çizilebiliyor, trendler oluşturulabiliyor. Trendler üzerinde Elliot dalgaları sayılabiliyor. Böylece geleceğe projeksiyon yapılabiliyor, alım-satım seviyeleri, stop-loss seviyeleri belirlenebiliyor.

BİST 100’ün farklı dönemlerini gösteren yukarıdaki iki grafik logaritmik skalada ve günlük verilerle hazırlandı. Sağ taraftaki 2000’deki 20,617 zirvesi ve arkasından gelen düzeltme ile taban oluşumunu gösteriyor. Sol taraftaki ise 2018’de ulaştığımız 121,532 seviyesinden başlayan düzeltme ve taban oluşumunu ifade ediyor. Her iki grafik üzerinde de zirve ve dip arasındaki geri dönüş seviyelerini gösteren Fibonnaci çalışması yer alıyor.  

Sol taraftaki grafikte 2018-2019’da oluşumunu izlediğimiz taban yaklaşık 20 aydır devam ediyor. 2018’de 121 binlerden başlayan düzeltmede ilk destek 84 binlerde bulunmuş. Buradan gelişen iki tepki atağı söz konusu. Üçüncüsünün bir tepki olarak mı kalacağını ya da bir çıkış dalgasının ilk etapları mı olduğunu henüz bilmiyoruz.

-İlk tepki 84 binlerden başlamış. Tepki dalgasının içerisinde bayrak formasyonu oluşumu izleniyor. Bayrak formasyonu hemen hemen hedefine ulaşarak endeksi 100 bine taşımış.

-İkinci destek 88 binlerden gelmiş ve endeksi hızla, neredeyse bir solukta 106 binlere taşımış. Tepki hareketi zirvede yaklaşık iki ay süren yatay hareketle sonuçlanmış.

-Üçüncü kez geri gelen BİST 100 bu kez düzeltmenin en dip noktası olan 83 binleri test etmiş. Mayıs sonlarında bu seviyelerden başlayan hareket ilk atakta 104 bine ulaşmış. Küçük bir düzeltmeden sonra 94 binlerde destek bulan endeks cuma günü 105 bini test etti.

Sağ taraftaki grafikte görülen 2001 tabanının oluşumu ve 2000 zirvesinin tekrar geçilmesi yaklaşık 4,5 yıl sürmüş. 20 binlerdeki zirveden başlayan düzeltmede ana destek bölgesindeki ilk dip oluşumu 7 binlerde. 2001 yılında gelişen ataklarda da üç farklı tepki atağı söz konusu.

-Birinci atak BİST 100 endeksini 7 binlerden 11 binlere taşımış. Atağın içerisinde flama görünümlü bir sıkışma bölgesi bulunuyor.

-İkinci atak neredeyse soluksuz bir şekilde endeksi 7 binlerden 13 bine atmış. Zirvede yaklaşık bir ay süren yatay hareket oluşmuş.

-Üçüncü atak 7 binden başlayarak 13 binlere ulaştırmış endeksi. Üçüncü atağın boyu diğer ataklardan daha uzun gerçekleşerek 15 binlere ulaşmış. İşlem hacmiyle de desteklenen bu atak da zirveyi geçmeye yetmemiş. Trendin geri dönüşüyle endeksi tekrar 9 binlere döndürmüş.

Grafiklerde 2000 zirvesinden sonra başlayan düzeltmede bulunan destek ve oluşan taban görüntüsü ile 2018 zirvesinden başlayan düzeltmenin destek bulduğu seviyelerdeki taban oluşumunun benzer hareketlerle geliştiği izleniyor. Tabanların oluşumunun bu derece benzerlik göstermesi oldukça ilginç görünüyor. Grafikler sanki tarihin tekerrür ettiğini söylüyor. O kadar algoritmik işlem olsun, o kadar farklı yatırımcı tipi olsun piyasada ve aradan geçen 20 yılda aynı tepki hareketleri neredeyse aynı formasyonlarla birlikte oluşsun. Fibonnaci düzeltme seviyelerine yapılan atakların boyları bile, benzer neredeyse. Tabanlardaki benzerliğin mutlaka aynı şekilde sonuçlanacağı gibi bir iddiada kimse bulunamaz. Ancak bana çok ilginç geldi, bakalım sizler de ilginç bulacak mısınız?