Emeklilik için gerekli şartları taşıyan (sistemde 10 yılı tamamlayan ve 56 yaşını dolduran) ve emeklilik hakkını kullanmak isteyen katılımcıların seçenekleri nelerdir? Birikimlerini nasıl değerlendirebilirler? Seçenekleri katılımcının tek sözleşmesi veya birden fazla sözleşmesi olması durumuna göre detaylandıralım:
1-Katılımcının tek bir sözleşmesi varsa ve sistemde 10 yıl ve 56 yaşını tamamlamışsa, katılımcı emeklilik hakkını şu seçeneklerde kullanabilir:
-Birikimlerinin tamamını alarak sistemden çıkabilir.
-Birikimlerinin bir kısmını veya tamamını ‘emeklilik Gelir Sözleşmesine’ aktararak sistemden maaş almayı tercih edebilir.
https://www.zeynepcandanaktas.com/blog/2023/9/7/besten-nasil-maas-alinir
2-Sistemde birden fazla sözleşmesi olanlar, sözleşmelerinin hepsini tek bir sözleşmede birleştirerek emeklilik hakkını kullanabilir. Sözleşme birleştirme talebinde bulunan katılımcının, sistemde bir günlük sözleşmesi dahi olsa, sistemdeki bütün sözleşmeleri katılımcının istediği sözleşmede birleştirilir ve katılımcı ister tüm birikimini nakit olarak çekerek sistemden ayrılır, isterse de birikiminin tamamını veya bir kısmını ‘Emeklilik Gelir Sözleşmesi’ne aktararak, sistemden maaş alabilir.
3-Birden fazla sözleşmesi olan katılımcılar, en az 10 yılı tamamlamış bir sözleşmesinin altında, istediği sözleşmelerde birleştirme yapabilir ve emeklilik hakkını kullanabilir. Dilediği sözleşmelerini de birleştirme işlemine dahil etmeden, kalanları sistemde açık tutabilir.
Bu durumda sistemde açık bıraktığı sözleşmelerine katkı payı ödemeye devam ederek devlet katkısı da alabilir. Ama devam eden sözleşmelerinde emeklilik hakkı kazanabilmesi için yeniden, en az bir sözleşmesinde, 10 yılı tamamlaması (56 yaşını zaten tamamladığı için) gerekir.
4-Sistemde en az 5 yılı tamamlayan katılımcıların sistemden kısmi çekim hakları olduğundan, emeklilik hakkı kazanan katılımcılar da sistemdeki sözleşmesinden veya sözleşmelerinden kısmi ödeme talep edebilirler. Evlilik, konut alımı, eğitim ve doğal afet nedenleriyle kısmi ödeme talep edilerek, birikimlerin %50’sine kadar kısmını kullanmak mümkün olabilir. Kısmi ödemede devlet katkılarından da çekim hakkı olduğu için aslında alacakları para birikiminin %50’si değil, daha fazla bir orana tekabül edecektir. Kısmi ödeme alan katılımcılar bir taraftan sözleşmesinden kaynaklanan haklarını kullanmaya devam edecek, katkı payı yatırıp devlet katkısı alacak, bir taraftan da BES dışına para aktararak, dış dünyadaki ihtiyaçlarını giderebilecektir. Ancak, kısmi ödeme alan katılımcılar, sistemden 3 yıl süreyle ayrılmayacaklarına dair sözleşme imzalamak zorundadırlar.