BES’TE YIL SONU FIRSATI — Zeynep Candan Aktaş

Dec 5

Dec 5 BES’TE YIL SONU FIRSATI

Yılın bitmesine yakın bireysel emeklilik şirketleri katılımcılarına mesajlar, bildirimler göndererek sisteme ek katkı payı yatıranlar için devlet katkısı alınabileceğini hatırlatıyor. Bazı BES şirketleri de katılımcılarına promosyon vermeye başladılar. Sisteme yatırılan belli miktardaki ek katkı payına karşılık çekiliş hakkı vererek katılımcılara avantajlar sunuyorlar. BES katılımcıları bir taraftan devlet katkısı potansiyelinin tamamını kullanmaya davet ediliyor, diğer taraftan yatırılan katkı payları karşılığında BES şirketlerinden promosyon kazanıyorlar. Yıl bitmeden gerçekten de BES’te katılımcılar için bir fırsat var ve katılımcılar bu fırsatı değerlendirmeleri için BES şirketlerince teşvik ediliyor. Gelin bakalım fırsat ne, bu fırsat nasıl kullanılacak?

EK KATKI PAYI NEDİR?

Ek katkı payı; gönüllü BES tarafında aylık, üç aylık, altı aylık ve yıllık dönemlerde, düzenli olarak ödenmesi taahhüt edilenlerin haricinde sisteme yatırılan katkı payıdır. (OKS tarafında çalışanların ek katkı payı yatırma hakkı bulunmuyor) Bir anlamıyla katılımcının taahhüt altına girmeden sisteme aktardığı birikimdir. Ek katkı payı ve düzenli katkı payının devlet katkısına hak kazanma açısından herhangi bir farkı yoktur.

DEVLET KATKISI DÖNEMİ

Devlet katkıları her yıl 1 ocaktan 31 aralığa kadar olan dönem için hesaplanıyor. Yani her 1 ocak tarihinde yeni bir dönem başlıyor, her 31 aralık tarihinde ise bir dönem bitiyor. Biliyorsunuz, bir yıl içerisinde devlet katkısına hak kazanabilecek katkı payı tutarı bir yıllık brüt asgari ücret tutarı ile sınırlı. Tabi ki, katılımcılar daha fazla katkı payı da ödeyebilir. Ancak bir yıllık brüt asgari ücretin üstündeki katkı payları için devlet katkısı alamayacaklar.

2020 yılı için yıllık brüt asgari ücret tutarı 35,316 lira olup, bunun %25*i karşılığında alınabilecek devlet katkısı tutarı 8,829 liraya denk geliyor. Daha önceden sisteme girmiş olan gönüllü bireysel emeklilik katılımcıları katkı paylarını 35,316 liraya tamamladıklarında hesaplarına bu yıl toplamda 8,829 lira devlet katkısı yatırılmış olacak. Sisteme hiç girmemiş olanlar ise 31 aralık tarihine kadar sisteme girer ve 35,316 lira katkı payını öderler ise 8,829 liralık devlet katkısını alabilecekler. Yani sisteme ilk defa girmek ile daha önce girmiş olmak arasında devlet katkısını alabilmek açısından herhangi bir fark yok. (Sistemden ayrılırken devlet katkısına hak kazanabilmek açısından sistemde geçirilen süre önemli.)

DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Peki, yılın sonuna yaklaştığımız bu dönemde potansiyel devlet katkısının tamamını almak isteyenler neye dikkat etmeli?

-Nakit katkı payları havale veya EFT yoluyla en geç 31 aralık tarihine kadar yatırılabilir. Ancak olası aksaklıklara karşı katkı payı ödemesinin son güne bırakılmaması yerinde olacaktır.

-Kredi kartıyla ödeme halinde blokaj süresinin ne kadar sürdüğünü öğrenmekte fayda var. Kredi kartlarına uygulanan blokaj süresi (BES şirketi ve banka arasındaki anlaşmaya bağlı olarak 30-45 günü bulabilir) nedeniyle aralık ayında yatırılan katkı payları bir sonraki yıla sarkabilir ve 2020 yılına ait devlet katkısı alma hakkınızı kaybedebilirsiniz. Bu nedenle kredi kartıyla katkı payı yatırmak isteyenlerin kasım ayının 15’inden sonraya kalmamaları önerilebilir.

-İlk defa sisteme girecek olanların tercih ettikleri BES şirketiyle bir sözleşme imzalamaları ve imzalanan bu sözleşmeye de 31 Aralık tarihine kadar katkı payı ödemeleri gerekiyor. Böylece BES sözleşmesi yürürlüğe girmiş olacaktır. Ancak katkı payını kredi kartıyla ödeyenler için BES sözleşmesinin yürürlüğe giriş tarihi blokaj süresinin tamamlanmasını müteakip, katkı payının BES hesabına yattığı tarihtir. Bu nedenle sisteme yeni girerek katkı payını kredi kartıyla ödeyecek olanların da kasım ayının 15’in geçirmemeleri faydalı olacaktır.

KESİNTİSİZ PLAN TALEBİ

-Sisteme 35,316 lira katkı payı ödemiş veya ek katkı payıyla ödeyecek olanlar ya da sisteme toplu para ödeyerek girecekler, BES şirketinin kesintisiz emeklilik planlarını araştırmalı. Katkı payı üzerinden yönetim gider kesintisi alınmayan planlar talep edilmeli. Hemen hemen bütün emeklilik şirketlerinin kesintisiz planları mevcut. Böylece 2020 için yıllık 250 lira civarındaki yönetim gider kesintilerinden kaçınmak mümkün olacaktır.

ŞİRKETLERDEN PROMOSYON

Türkiye Hayat Sigorta 15 Ekim-31 Aralık 2020 tarihleri arasında sisteme yatırılan 2,000 liralık, Metlife ise 2 Kasım-31 Ocak tarihleri arasında 200 liralık her ek katkı payı için çekiliş hakkı veriyor. BNP Paribas ise her 5,000 liralık ek katkı payına 50 lira ek fayda veriyor. Şirketlerin internet sayfalarından bu kampanyaların detayları öğrenilebilir.

*22 Ocak 2022 Cumartesi ve 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Kanunu’nda yapılan değişiklik ile devlet katkısı %25’ten %30 çıkarıldı.

Leave a comment

Zeynep Candan Aktaş

Bireysel emeklilik, benim için çalışma hayatı boyunca farkında olmadan temellerini attığım, sistem uygulanmaya başlayınca, tam da bu temellerin üstüne oturan bir yapı. Amacım ne sistemi yermek ne de övmek. Ama şunu biliyorum: Bizim gibi ülkeler dünyanın para bolluğuna boğulduğu geçtiğimiz 15-20 yılı yatırım yerine, tüketerek geçirdi. Borcu olmayanlar neredeyse parmakla gösterilir oldu. Önümüzdeki dönem bu borçların ödenme zamanı gelecek. Ancak biz halk olarak tasarruf yapmıyoruz, yapamıyoruz. Bunun nedenleri farklı olsa da gerçek şu ki, artık biriktirmek zorundayız. Bu bireysel emeklilik yoluyla olur, şahsi yatırımlarla olur, altın alarak olur, bankada mevduat yoluyla olur, dövizle olur… Herkesin kendi tercihi. Ben burada bireysel emeklilik sistemi içindekilerin sistemi tanımasını, sistemden nasıl daha fazla verim alabileceğinin yollarını, katılımcının lehine ve aleyhine olabilecek gelişmeleri yazmak, duyurmak istiyorum. Bu arada katılımcılar da sistemle ilgili düşüncelerini, sistemden beklentilerini, kendileri için olumlu ve olumsuz yönleri, merak ettikleri soruları yazarlarsa, bunları tartışırız, elimizden geldiğince sorulara cevap veririz ve en önemlisi belki ilgililere, yetkililere sesinizi duyurabiliriz.

Teknik analiz ise daha Türkiye’de teknik analizin ‘T’si ortalarda yok iken, kareli defter yapraklarını birbirine ekleyerek oluşturduğum grafiklerle başladı. 1990’dan beri fiyatların hareketini merak ediyorum ve anlamaya çalışıyorum. Bunun için okuyor, araştırıyor ve bildiklerimi piyasada test ediyorum. Kazandığım da oluyor, kaybettiğim de. Ancak artık şunu net olarak biliyorum, piyasalarda kazanmanın tek yolu kendinizi tanımak ve kendi kapasitenizde riskler alabilmektir. Kapasitenizi aşan risk sizi uyutmaz, kapasitenizin altındaki risk de kazandırmaz. Bu dengeyi kurabilir, üstüne de teknik analiz yöntemlerini uygulayarak alım-satım zamanlarını ve fiyatlarını öngörebilirseniz, kazanmamanız için bir sebep kalmaz.

Yaklaşık 20 yıldır ekonomi dergilerinde, gazetelerde piyasaya ilişkin öngörüler, gerçekleşmeler, teknik analiz grafikleri üzerinden yorumlar yazıyorum. Bunlar arasında Trend Dergisi, Yeni Yüzyıl, Radikal, Ekonomik Bülten, Tekborsa, Gazete Vatan, Milliyet, gibi birçok dergi ve gazete var. Halen bireysel emeklilik ile ilgili yazılarım Para Dergisinde, Teknik analiz ile ilgili yazılarım Ekonomist dergisinde yer alıyor.

Ayrıca teknik analiz ve bireysel emeklilik alanında gerek sınıf içi gerek internet üzerinden eğitimler veriyorum. www.borfin.com.tr adresinde başlangıç düzeyinde teknik analiz eğitimim ve bireysel emeklilik eğitimlerim mevcuttur.